Van fotografie naar tekening

Oorspronkelijk ben ik opgeleid in de fotografie aan de Rietveld Academie. Ik heb lang gewerkt met de camera, maar vind het te afstandelijk. Ik wil meer intimiteit, mijn modellen als het ware kunnen ‘aanraken’. Het natekenen van mijn eigen foto’s is de ideale oplossing.

Kindertijd en familiegeschiedenis

In mijn kunst staan mijn kindertijd en familiegeschiedenis centraal. Mijn ouders komen beiden uit een streng gelovig gezin. De katholieke kerk speelde een belangrijke rol in hun jeugd. De leer ervan leidde tot negatieve overtuigingen: je bent klein, nietig en zondig. Ook de opvatting dat het lichaam onrein was zorgde voor een verstoorde relatie met intimiteit en seksualiteit. De leer van de kerk werkt nog altijd door in de familie. Via de kunst probeer ik ervan los te komen.

Modellen en houding

Mijn familieleden zijn mijn vaste modellen. Anderen komen ook in aanmerking als ze me aan mezelf of aan mijn familieleden doen denken. Bij mijn modellen zoek ik naar een specifieke lichaamshouding en expressie van de handen die het beeld oproepen van een klein, onzeker, onderdanig, kinderlijk menstype. Met dat beeld ga ik aan de slag waarbij ik ook zijn tegenhanger tegenkom: een open, onschuldig, creatief en groots menstype. Het beeld dat ik zoek komt uit de modellen zelf en zit vol met tegenstellingen; een gespannen houding maar wel een die op weg is naar ontspanning.

Blik, licht, plaats

De blik is naar binnen gericht maar het lijkt alsof mijn modellen de toeschouwer aankijken. Hun emoties zijn niet te duiden. Het licht houd ik neutraal, daar hoeft geen drama in te zitten. Het is al genoeg aanwezig in mijn onderwerpen. Er is geen tijds- of plaatsaanduiding. Mijn modellen staan geïsoleerd en zonder enige houvast in een lege ruimte. Ik fotografeer van onderaf. Zo komen ze op een podium terecht en krijgen daardoor monumentale proporties.

Tekenproces

De juiste foto teken ik puntje voor puntje in kleurpotlood na op papier. Het is een tijdrovend proces. Nauwgezet doorloop ik elk detail. Ik kruip in de huid van mijn modellen en voel aantrekking, ongemak, angst, verdriet, liefde. Op het laatst voel en zie ik niets meer en ben ik alleen nog maar puntjes aan het zetten. Ik stop als ik de juiste dichtheid heb bereikt. Mijn tekeningen wil ik transparant en zacht houden. Het is een verwijzing naar een gevoel van kwetsbaarheid; het niet hebben van een pantser, schild of masker.

Zoete kleuren

Mijn kleurgebruik wordt bepaald door mijn potloden die zich moeilijk laten mengen. Los daarvan houd ik ook van pure, zoete kleuren. Ze doen me denken aan de gelukkige momenten uit diezelfde kindertijd. Alles lag nog open en ik kon heerlijk wegdromen.

CV

Opleiding

1992 – 1995

Koninklijke academie van Beeldende kunsten in Den Haag: Bachelor Grafisch Ontwerpen.

1994

Academy of Fine Art in Budapest (uitwisselingsproject): Tekenen en Schilderen.

2000 – 2001 

Koninklijke academie van Beeldende kunsten in Den Haag: Fotografie

2004 – 2007 

Gerrit Rietveld Academie in Amsterdam: Bachelor Fotografie.

 

Exposities (groep & solo)

2024

Marres, Huis voor Hedendaagse Cultuur | ‘Limburg Biënnale 2024’ | Maastricht.

2023 

De Nederlandse Portretprijs 2023 | Slot Zeist | Zeist.

2022

Kunsttraject Amsterdam Staatsliedenbuurt | ‘Team 7 – De mannen en vrouwen van de post’ (solo expositie).

Goodlooking Ruurlo | ‘Een ontmoeting met de hedendaagse portretkunst’ | Ruurlo.

2021

Kunsttraject Amsterdam Zeeheldenbuurt | ‘Van top tot teen’.

De Nederlandse Portretprijs 2021 | Slot Zeist | Zeist.

2020

De Nederlandse Portretprijs | Het weekend van het portret | ‘De Muze’ | Loods 6 | Amsterdam.

2019

Kunsttraject Amsterdam Zeeheldenbuurt | ‘Familie Overdijk’ (solo expositie)’.

2017

Moira Expositieruimte | ‘Met het mes schilde hij anders alleen appels’ (solo expositie) | Utrecht.

Sunday Essambly#8 | ‘Goed nieuws’ | alternatieve kerkdienst | Amsterdam.

Tekenkabinet | Amstelpark | Amsterdam.

Tekenkabinet 1ste lustrumeditie | Museum Waterland | Purmerend.

2016

Tekenkabinet in de huiskamer | Kalkmarkt | Amsterdam.

Tekenkabinet | Nieuw Dakota | Amsterdam.

Tekenkabinet | This art fair | Beurs van Berlage | Amsterdam.

2015

Tekenkabinet | Kunstenhuis | Amsterdam.

Tekenkabinet | Museum Waterland | Purmerend.

Dead Darlings#8 | ‘Occupational Hazard’ | Looiergracht 60 | Amsterdam.

2014

Tekenkabinet | Bornhout | Amsterdam.

Tekenkabinet | Museum Waterland | Purmerend.

2013

Diderot13D | ‘Mijn Familie en ik, ik en mijn Familie’ (solo expositie) | Amsterdam.

Galerie Diana Lepelaar | ‘Ladywall’ | Leiden.

2011

Zomerexpo | ‘Anoniem gekozen’ | Gemeentemuseum Den Haag.

2010

Stichting Open Stal | ‘Wat een portret!’ | Oldeberkoop | Friesland.

2007

Eindexamen Gerrit Rietveld Academie | Amsterdam.

2006

Chielerie | ‘A one-picture show’ | Amsterdam.

2005

De Veemvloer | ‘First year presentation’ | Amsterdam.

Foam | ‘A0 from Istanbul’ | Amsterdam.

2004

Stichting Beeldend Gesproken | Loods 6 | Amsterdam.

 

Publicaties

2024

Was getekend…  (over oom Piet) een blog van tekenaar en kunsthistoricus Sandra Mackus

2023

Z! De Amsterdamse Straatkrant | nr. 13 ‘23 koppen koffie op een dag’ (i.s.m. schrijver, journalist Ferry Wieringa). 

‘Missen als een ronde vorm’ | pg.266/267 Hanne Hagenaars

2022

Hard//hoofd ‘Fragmenten uit de verhalen van drie postbodes’ (i.s.m. schrijver, journalist Ferry Wieringa).

Z! De Amsterdamse Straatkrant | nr. 10 ‘De post heeft me gemaakt tot wie ik ben’ (i.s.m. schrijver, journalist Ferry Wieringa).

Z! De Amsterdamse Straatkrant | nr. 13 ‘Opstaan om 03.15 uur’ (i.s.m. schrijver, journalist Ferry Wieringa).

2021

Kunstenaar Magazine | ‘Interview met Monica Overdijk’ | nr. 148.

2019

Hard//hoofd | ‘Familie Overdijk’  i.s.m. schrijver, journalist Ferry Wieringa.

De staatskrant (buurtkrant van Amsterdam West). Tekst: schrijver, journalist Ferry Wieringa.

2017

Kunstblijfteenraadsel.nl (een blog over kunst van Paul Voors).

Kunstkrant ‘Hidden Times’, een uitgave van de Bierumerschool te Bierum. Tekst: Guus Muller Monica tekent

2015

Occupational hazard | Dead Darlings#8  | Catalogus.

2009

The kingdom (blog about drawing).

 

Beurzen

2009

Startstipendium, Fonds BKVB

 

Nominaties

2023

De Nederlandse Portretprijs

2021

De Nederlandse Portretprijs

 

Geschreven artikelen

2012

Mister Motley | ‘Knipperen met je ogen’ (een door mij geschreven essay).

 

Nevenactiviteiten

2004 – 2007

Freelance fotograaf voor Z! De Amsterdamse straatkrant, Amsterdam.

2001 – 2004

Freelance fotograaf voor Haags straatnieuws, Den Haag.